براساس آمار، ۹درصد معتادان کشور را زنان تشکیل میدهند، اما الگوی مصرف در زنان بسیار پرخطرتر است و اغلب از ابتدا، سراغ مواد صنعتی میروند و کمیکال یکی از این مواد مخدر صنعتی است که بازارش این روزها حسابی داغ است!
مصرف ماده صنعتی از ۱۶ سالگی
سعید صفاتیان، کارشناس حوزه اعتیاد به قدس گفت: این مواد روانگردان، ترکیبی از مواد مصنوعی هستند که بر پایهای مانند گل یا حشیش ریخته میشوند و گاهی بهصورت کاغذ یا پیپر مورد استفاده قرار میگیرند. این ترکیبات موجب بروز انواع توهمها ازجمله توهمهای بینایی، شنوایی، گزند و آسیب و همچنین توهم توطئه میشوند.
صفاتیان با بیان اینکه بیشترین مصرف این مواد در میهمانیها رخ میدهد، اظهار کرد: مصرف مواد روانگردان صنعتی معمولاً از سنین ۱۶ تا ۱۸ سالگی آغاز میشود و تجربه نشان میدهد نوجوانی که در این سنین مصرف را شروع میکند، پس از سه تا چهار سال بهتدریج به سمت مصرف مواد سنگینتری مانند شیشه سوق پیدا میکند.
وی افزود: این مواد علاوه بر آسیبهای روانی، مشکلات جسمی متعددی ازجمله اختلالات کبدی، کلیوی، مغزی و تنفسی ایجاد میکنند. همچنین در زنان، مسئله ناباروری تحت تأثیر این مواد، بهطور قابل توجهی مشاهده میشود و حتی در برخی موارد، یکبار مصرف نیز میتواند موجب بروز مشکلات جدی روانی شود.
توهم؛ یک میهمان ناخوانده
مدیرکل پیشین درمان ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: افزایش رفتارهای پرخطر مانند تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع و اقدام به خودکشی از پیامدهای دیگر مصرف این مواد است. فرد مصرفکننده ممکن است فاصلهها را بهدرستی تشخیص ندهد؛ برای مثال مانعی را که در فاصله ۵۰متری قرار دارد، چند کیلومتر دورتر تصور کند یا از ارتفاعی بپرد که گمان میکند کوتاه است.
وی ادامه داد: در توهمهای بینایی، فرد ممکن است تصور کند اشیا یا افرادی غیرواقعی را میبیند، مانند دیدن یک خلبان در آسمان و در توهمهای شنوایی ممکن است بدون هیچ وسیله ارتباطی، احساس کند با فردی در شهر دیگر صحبت میکند. توهم گزند و آسیب نیز از خطرناکترین انواع توهم است که بهویژه در محیط خانواده پیامدهای جدی دارد.
این کارشناس حوزه اعتیاد اظهار کرد: در این شرایط، فرد ممکن است به همسر خود سوءظن پیدا کند که این مسئله میتواند به بروز اختلافات شدید خانوادگی و حتی طلاق منجر شود. همچنین توهم توطئه موجب میشود فرد تصور کند دیگران قصد سرقت ایدهها یا آسیب زدن به او را دارند؛ برای مثال کارگری که فکر میکند مدیران کارخانه در پی ربودن ایده او هستند.
فروش سلامتی به ماده صنعتی مخدر
او با هشدار درباره افزایش مصرف مواد روانگردان صنعتی در کشور بیان کرد: این مواد به دلیل ماهیت کاملاً شیمیایی و صنعتی، آثار توهمزای شدیدتری نسبت به موادی مانند حشیش و گل دارند و میتوانند آسیبهای جدی و گاه غیرقابل بازگشتی به سلامت روان و جسم مصرفکنندگان وارد کنند.
صفاتیان درباره زمان ورود این مواد به کشور عنوان کرد: درباره زمان دقیق ورود این مواد به کشور نمیتوان تاریخ مشخصی ارائه داد، اما حداقل ۶ تا ۷ سال است که در ادبیات مصرف، با اصطلاح «مواد شیمیایی» مواجه هستیم. این مواد به اشکال مختلفی مانند آمپول، قرص، اسپری یا مواد قابل استنشاق از طریق بینی عرضه میشوند.
زنان، مصرفکننده اصلی مواد صنعتی
مدیرکل پیشین درمان ستاد مبارزه با موادمخدر درباره افزایش مصرف مواد در میان زنان اظهار کرد: آمارها نشان میدهد سهم زنان از مصرفکنندگان مواد مخدر در حال افزایش است. در سالهای گذشته حدود ۵درصد مصرفکنندگان را زنان تشکیل میدادند، اما امروز میتوان گفت از هر ۱۰مصرفکننده، یک نفر زن بوده و این رقم همچنان رو به افزایش است.
وی افزود: زنان معمولاً دیرتر برای درمان مراجعه میکنند و برخلاف مردان، از حمایت اجتماعی و خانوادگی کمتری برخوردارند. همین مسئله موجب میشود درمان آنها طولانیتر و پیچیدهتر شود و ناچار باشند روند درمان را پنهان کنند.
صفاتیان یکی از عوامل گرایش زنان به مصرف مواد روانگردان را تبلیغ این مواد با هدف لاغری دانست و گفت: در برخی باشگاههای ورزشی و مراکز غیررسمی، مصرف این مواد بهعنوان راهی برای کاهش وزن پیشنهاد میشود. این مواد با تأثیر بر مغز، اشتها را کاهش میدهند، اما پس از چند بار مصرف، وابستگی ایجاد میکنند و فرد وارد چرخه اعتیاد میشود.
دلایل گرایش نوجوانان به مصرف مواد
او درباره دلایل گرایش نوجوانان به مصرف مواد نیز بیان کرد: لذتجویی، کنجکاوی، دسترسی آسان، قیمت پایین، فشار گروه همسالان و مشکلات خانوادگی از مهمترین عوامل هستند. طلاق در خانواده، مصرف مواد توسط والدین، شکستهای عاطفی یا اقتصادی و ناامیدی به آینده نیز در این زمینه نقش دارند.
وی آموزش را مهمترین راهکار پیشگیری دانست و عنوان کرد: آموزش مهارتهای زندگی، آموزش فرزندپروری و تقویت توان «نه گفتن» در نوجوانان باید در اولویت قرار گیرد. این آموزشها باید از طریق نهادهایی مانند آموزشوپرورش، رسانه ملی، وزارت بهداشت، وزارت علوم و سازمان بهزیستی اجرا شود.
نظر شما